Ach, mój Borze - podsumowanie roku 2016

Przyszła pora na podsumowanie roku Ekomanii.
W sprawach osobistych był to dla mnie trudny czas, ale że kończy się dobrze, to i tego się trzymam. Nawet rozwód może być na zdrowie :-)

Jeśli chodzi o kwestie eko-społeczne, to 2016 był rokiem podpisywania petycji. Chyba jeszcze nigdy w życiu tak często nie podpisywałam różnych apeli, petycji i i listów otwartych, co w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Niestety.
Dużo złego dla polskiej przyrody zrobił w tym roku minister Szyszko - możecie go ocenić tutaj (choć prawdopodobnie nic to nie da, ale ulżyć sobie trzeba).




Możecie też podpisać apel NIE dla Rzeczpospolitej Myśliwskiej tutaj: Akcja Demokracja

Oby następny rok nie dawał nam tyle powodów do protestu...


Rok 2016 był rokiem nowych rzeczy i odkryć. Oto te najważniejsze:

• kręgi kobiet - oprócz cyklicznych spotkań w kręgu, poznałam również tańce w kręgu i śpiew tradycyjny/ludowy. Polecam spróbować, nawet (a zwłaszcza) jeśli myślicie, że nie umiecie tańczyć i śpiewać. Takie zajęcia są chyba w każdym większym mieście, u mnie stały się częścią cotygodniowego grafiku popołudniowych wyjść. Uwielbiam i mam nadzieję, że w przyszłym roku uda się zorganizować ten festiwal (niezależnie od wyników konkursu grantowego w Społeczniku 2.0, które zostaną ogłoszone 5 stycznia):  Kręgi Kobiet. Trzymajcie kciuki!

• warsztaty z post-turystą! Zdecydowanie polecam. Dużo wiedzy i nowego spojrzenia na świat. Warsztaty bardziej pytające, niż dające odpowiedzi. Pewnie jeszcze poświęcę im oddzielny wpis.

• warsztaty: sitodruku, transferu, zielarskie i chwastożercze, chór niemuzyczny, lalki Motanki z Gosią, las w słoiku, szycie książek i notesów w Galerii Sztuki Współczesnej

• Veganmania - organizacja tak dużego wydarzenia (przyszło ponad 2000 osób) to było wyzwanie. Ponad 20 wystawców, ogarnianie przestrzeni, zapobieganie fuck up'om. Wiele godzin pracy, pisania maili, telefonów, przygotowań. Udało się, daliśmy radę! <3 br="">

• dieta Dąbrowskiej/post Daniela - tak, to było nowe doświadczenie. Trudne, ale dobre. Do powtórzenia w przyszłym roku.

• aplikacja Habitica - to już ponad pół roku, odkąd jej używam, więc mogę powiedzieć z przekonaniem, że to działa. Co prawda zdarza mi się wyłączać ją na kilka dni (kiedy dzieje się zbyt dużo, żeby wywiązywać się z narzuconych sobie zadań), ale dzięki niej zaczęłam regularnie suplementować B12 i D3 (a zawsze o tym zapominałam), pić ziółka, czytać, ruszać się, ba - nawet udało mi się skończyć 2 kursy e-learningowe na Coursera (które zwykle zaczynałam z wielkim zapałem i na tym się kończyło). Polecam, może się przydać we wdrażaniu postanowień, nie tylko noworocznych :-)

• w tym roku pożegnałam się także z pewną sympatyczną używką, która towarzyszyła mi niemal codziennie. Bardzo lubiłam i nadal ją cenię, ale bez niej życie też ma sens :-)

Poza tym stabilny rozwój jeśli chodzi o wymianki (a raczej freecykling) na opolskim gruncie, kooperatywę i działalność prozwierzęcą w Otwartych Klatkach. Niech tak pozostanie.

Intencje i marzenia na następny rok? Jakiś ekopucz by się przydał, Marsz Entów, duchowa rewolucja... Ale zobaczymy, co Bór da, nie lękajmy się :-)

Dlaczego drzewa przestały mówić

Pod koniec roku czas przyspieszył i zabrakło go na bloga. Więc dzisiaj lajtowo, trochę smutkowo, trochę materialistycznie i estetycznie...
Ostatnio podczytuję sobie książkę Doroty Simonides pod intrygującym tytułem "Dlaczego drzewa przestały mówić?"
I teraz już wiem, skąd Szyszko czerpie inispiracje... Od samego Pambuka :)

A było to tak:
"(...) mało kto wie, że kiedyś drzewa naprowda godały ludzkim głosem. Moja starka opowiadała, że raz jeden gospodarz poszedł do lasu i chciał narąbać drzewa na opał, bo zima była siarczysta, a polić nie było czym. No, i zabiero się siekierą do sosny. A ona woła: "Nie rąbej mnie, nie rąbej, bo mi serce zabijesz i krew pociecze". Chłop zabrał się przeto do jodły. Już się zamachnął, a drzewo woła:" Oj, nie ścinaj mnie, nie ścinaj, bo mi serce krwawi, nic z tego nie będziesz miał, bo będę wilgotna z krwi i płaczu". No i chłop poszedł dalej. Widzi, piękna brzoza stoi. Już się zamachnął, a brzoza płacząc, skomle: "Oj, nie zabijaj mnie, nie zabijaj, ja mam duszę. Proszę cię, zostaw mie żywą".
No i chłop wraca do domu bez drewna. Zimno, chałpa zimno, dzieci płaczą, ale co robić? W tym dźwierze się otwierają i wchodzi zmarznięty gość. Powiada: "Czy pozwolicie mi się u was ogrzać?" A chłop na to: "Chętnie byśmy ci pozwolili, ale my sami marzniemy. Byłem w lesie po drzewo, ale wszystkie tak mie prosiły, aby ich nie zetnąć, że mi tak żol było, żech je zostawił. Płakały i wołały, że i im serca pękają, a przez ich krew i duszę, moje drzewo będzie mokre i że się i tak nie rozpali!"
Wtedy staruszek poszedł z nim do lasu i zawołał: "Na moje wezwanie wszystkie drzewa od tej chwili przestaniecie godać ludzkim głosem, a serca i dusze biera do siebie", bo wiecie, to był sam Pan Jezus. No i kozoł temu chłopu narąbać drzewa, rozpolić w piecu i była wielka radość, bo dzieciskom było ciepło, a i som Pan Jezus się ogrzoł i zrozumioł, że drzewa nie powinny godać, a powinny ludziom służyć i ciepła dostarczać."

End of story.
Nie przypomina wam to polityki ministra środowiska? Chłopski rozum i ludowa wizja świata rządzi...

"16.12.2016 wieczorem Sejm uchwalił ustawę, która wyszła z Ministerstwa Środowiska, a do Sejmu weszła jako projekt poselski (dzięki temu pominięto etap konsultacji społecznych). To jedna z pakietu trzech ustaw katastrofalnych dla polskiego systemu ochrony przyrody. W przypadku lasów oznacza ona, że prowadzenie gospodarki leśnej w oparciu o "kodeks dobrych praktyk", nie będzie wymagało uzyskiwania osobnych pozwoleń od Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska na działania mające wpływ na gatunki chronione. Przy uchwalaniu tej ustawy nie wysłuchano głosu obywateli, tymczasem istnieje ryzyko, że część jej zapisów jest niezgodna z prawem UE." (info z fp Greenpeace Polska)




Na pocieszenie - piękne przedmioty z przyrodniczymi motywami (wish list). Być może kiedyś tylko to nam pozostanie z tzw. dziedzictwa przyrodniczego. Obym się myliła.

Pościel w polne kwiaty ze sklepu Las i niebo:

Talerze i kubki ze zwierzętami leśnymi (sklep kalva.pl):

Stempel - paproć (LiLaLu Design):

 Bluzki stemplowane roślinami (Galeria Księżyc):

Co dobrego #5

Oj, dzieje się dzieje i zdecydowanie jest kilka dobrych rzeczy, o których warto napisać!

Pierwsza i najważniejsza to zwycięstwo protestujących pod Standing Rock. Ta sprawa nie przedarła się jakoś do polskich mediów - jedyny wyczerpujący artykuł znalazłam na wolnemedia.net (o dziwo, udostępnił go także bogoojczyźniany Klub Inteligencji Polskiej). Mamy ostatnio sporo innych angażujących afer, ale od kilku miesięcy uwaga całego świata skupiona jest właśnie na obozowisku w rezerwacie Standing Rock. W wielkim skrócie chodzi o największy protest Indian, domagających się prawa do wody.
To w okolicach Standing Rock,  pod rzeką Missouri planowano poprowadzić rurociąg transportujący ropę z USA do Meksyku. Trasę rurociągu zakwestiowali Indianie z plemienia Lakota, żyjący w pobliskim rezerwacie, obawiając się, że w razie najmniejszego wycieku lub wypadku, ropa zanieczyści źródło wody.




(wzrusza mnie ta piosenka i teledysk)

W kwietniu Indianie założyli obozowisko Camp of Sacred Stones w miejscu planowanych robót. Do pokojowego protestu szybko dołączyły inne ludy Północnoamerykańskich Indian tworząc obozowisko liczące ok. 6 tysięcy osób. Pomimo ataków firm ochroniarskich i policji, i obojętności polityków, wczoraj administracja rządu ustępującego Obamy cofnęła pozwolenie na budowę rurociągu planowaną trasą, musi ona zostać zmieniona. Standing Rock świętuje i to jest ta dobra wiadomość. Ta niezbyt dobra, to (ś)wiadomość, że choć bitwa zwyciężona, to walka jeszcze się nie skończyła (Trump jest zwolennikiem rurociagu...).

W sobotę natomiast byłam na cudownym spotkaniu z wędrowną Baśniarką - Magdą Polkowską. Opowiadała ona Baśnie Ludów Ziemi i jedną z nich zadedykowała właśnie wszystkim protestującym w Standing Rock.  A ja dziękuję im za uświadomienie, że słowa PROTEST i PROTECT różnią się zaledwie jedną literą...

Tymczasem Słowenia ustanowiła prawo do wody pitnej prawem konstytucyjnym! Źródeł nie wolno prywatyzować i każdy obywatel ma prawo do wody. Słowenia jest pierwszym krajem w Unii Europejskiej, który zdecydował się przyjąć takie prawo. Ach, żeby Polska też chciała...

Sobotnie spotkanie z Baśniami też pasuje do kategorii "co dobrego" - niezwykły klimat, moc, stare podania i śpiewy. Magda Polkowska wędruje ze swoimi opowieściami po całej Polsce, jeśli zawita w wasze okolice, to koniecznie znajdźcie na to czas. Tu można sprawdzić, gdzie i kiedy pojawią się Baśnie oraz posłuchać kilku (choć ośmielam się twierdzić, że na żywo wrażenie jest dużo silniejsze). Magdzie dziękuję za to, że przypomniała mi, że na świecie istnieje Magia.

Czwarta dobra rzecz? Cohabitat uwolnił dzisiaj treść trzech podręczników dotyczących naturalnego budownictwa. Jeśli więc macie ochote doszkolić się w temacie, to łapcie i czytajcie: Saga naturalnych budowniczych

 Jest też nowe wydanie przewodnika RWS, dla wszystkich zainteresowanych Rolnictwem Wspieranym przez Społeczność. Właśnie teraz jest najlepsza pora na zakładanie nowych grup RWS, szukajcie więc rolników i osób zainteresowanych takim układem. I działajcie!

I na koniec dobry występ Leah z Rising Appalachia na temat ruchu slow music :-)
Jestem przed weekendowymi warsztatami śpiewu z Lydie Kotlinsky, więc dla mnie temat bardzo na czasie.

Kalendarze adwentowe - last minute

O kalendarzach adwentowych pisałam już wiele razy i to chyba będzie ostatni post na ten temat, bo co jeszcze nowego można wymyślić?
W tym roku kalendarz DIY powstał dosłownie na ostatnią chwilę, a do jego zrobienia wykorzystałam:

• 24 plastikowe kule z automatów oferujących badziewka dla dzieci (pełno tego było nad morzem), do których włożyłam cukierki, orzechy, naklejki, przypinki i koraliki

• druciki

• plastikową bransoletkę

• papier, taśmę klejącą i nożyczki

Kalendarz zawisł w kuchni :-)

W tym samym czasie na fejsbuku zaroiło się również od kalendarzy zrobionych w trybie last minute przez znajome matki :-) Marta (mniej) i Magda (Weganizerka) wyraziły zgodę na publikację fotek, a więc:
Marta wykorzystała pojemniki po jogurtach, do których "Wrzucamy głównie smakołyki, zagadki-rebusy połączone z szukaniem prezencikow i jakies drobiazgi typu puzzle rozłożone na pojedyncze części, naklejki, samochodziki, figurki, magnesy, ozdoby na choinkę, jakies pierdółki do ich robienia."

Z kolei Magda: "dałam jeszcze jedną szansę wykazania się wszystkim dziurawym skarpetkom, które znalazłam w domu . Słodycze są w postaci 2 lizaków ksylitolowych, paczki rodzynek i batonika musli "zdrowa kaloria". Reszta to drobiazgi typu notesik, balonik, świeczki urodzinowe, małe puzzelki rozłożone na 3 itp."

A może i wy się macie czym pochwalić? Piszta na nashle[małpa]gazeta.pl :-)

Dobre prezenty

Dzisiaj Dzień Darmowej Dostawy, a wiem, że wiele osób już myśli o prezentach. Zazwyczaj rekomenduję prezenty niematerialne i/lub DIY, ale dzisiaj chciałam przedstawić bardzo subiektywną listę prezentów charytatywnych. Czyli kupując prezent, wspierasz dodatkowo jakąś inicjatywę. Najpopularniejszą rzeczą w tej kategorii są chyba kalendarze. Sama co roku kupuję jeden lub dwa z Viva!Akcja dla zwierząt lub z innej organizacji prozwierzęcej. W tym roku jednak chciałam Wam zaproponować kalendarz feministyczny, z którego cały dochód przeznaczony będzie na akcję, którą wymyśliłam i bardzo chcę zrealizować, czyli festiwal kobiecy Kręgi Kobiet.
1. Gosia Kulczycka wykonała niesamowitą pracę obdzwaniając 12 polskich artystek, dzięki czemu w kalendarzu znalazły się prace m.in. Marty Frej, Anny Zajdel (od makatek), czy Marty Zabłockiej. Naprawdę warto. Cena minimalna to 45zł, ale jeśli ktoś może i chce dać więcej, to niech się nie waha :-) Zamówienia mailowo na: mir.inicjatywy[małpa]gmail.com

 2. Inną opcją charytatywną są zakupy w sklepikach fundacyjnych lub stowarzyszeniowych. Jest ich coraz więcej, więc i wybór stopniowo się powiększa. Najczęstszym asortymentem w takich sklepach są kubki, gadżety promocyjne, t-shirty czy akcesoria do domu. Na tym tle pozytywnie wyróżnia się Fundacja Bęc Zmiana ze swoimi dizajnerskimi publikacjami i książkami.
Moją uwagę jednak przykuła szczególnie propozycja Sieci Obywatelskiej - Watchdog Polska. Sprzedają oni specjalnie zaprojektowane w ramach kampanii Dbamy o lepszą codzienność "ułomne" przedmioty, np. krzywą szklankę, niewyraźne lustro, czy nietypowy imbryk.



Ponadto klasycznie: T-shirty i notesy, ale warto zajrzeć.

Nietypowo i ekologicznie sprzedaje Fundacja Łąka. W ich sklepiku można kupić nasiona traw i kwiatów polnych, a także budki lęgowe, karmniki dla ptaków i domki dla owadów.  Ceny ludzkie, a cel zacny.
Podaruj komuś łąkę :-)

Jakiś czas temu powstał także Odpowiedzialny Sklepik fundacji Kupuj Odpowiedzialnie. Dużo fajnych rzeczy, bez konsumenckich wyrzutów sumienia.

Przy okazji trafiłam w sieci na wyszukiwarkę odpowiedzialnezakupy.pl - przydatna sprawa, niestety dotyczy tylko województwa kujawsko-pomorskiego.

3. Skoro już jesteśmy przy zakupach internetowych, to przypominam o aplikacji FaniMani.pl . Robiąc zakupy w setkach sklepów (z różnych branż i usług), wspieramy wybraną wcześniej organizację. Polecam skorzystać z tego linku afiliacyjnego (5zł zostanie przekazanych na Otwarte Klatki). Kupując przez FaniMani.pl tylko mała część naszych pieniędzy zostanie przeznaczona na słuszną sprawę, ale lepsze np. 4% niż nic :-)

4. Pozostają jeszcze zakupy stacjonarne. W tym celu zaglądajcie np. do sklepów prowadzonych przez osoby  niepełnosprawne lub do sklepów charytatywnych. W Opolu mamy cudowną Galerię Biały Kruk, gdzie można kupić rękodzieło (w tym piękną ceramikę, obrazy, czy pluszaki) tworzone przez podopiecznych Fundacji DOM.

Jest też komis społeczny Graciarnia, co prawda z rzeczami używanymi, ale można tam znaleźć prawdziwe perełki.

Poza tym korzystam czasem z fejsbukowych bazarków na rzecz bezdomnych zwierzaków. Za niewiele dukatów można wylicytować różne przedmioty - od książek do stringów, a odbiór mam w Opolu. 

A wy gdzie kupujecie prezenty i komu robicie nimi dobrze? Pochwalcie się :-)

Las w szkle

Bez dłuższego wstępu - w piątek byłam w końcu na warsztatach "Las w szkle" prowadzonych przez  Sickle & hammer z okazji wernisażu wystawy Forest Season.

Lasy w słoikach intrygują mnie już od roku, kiedy to pojawiły się w polskich internetach pierwsze wzmianki na ten temat. Zaczęło się chyba od Justyny Stoszek, czyli Forest Forever (zakochałam się w jej lasach), a potem poszło. Ostatnio temat podjął Ogród w centrum i tam znajdziecie poradnik, jak lasy w szkle robić i o nie dbać.


Co do warsztatów - poszło świetnie. Do stworzenia lasu potrzebny jest keramzyt, ziemia, trochę mchu, patyków, kory, szyszek i sadzonki roślinek. No i słoik, na początek lepiej duży. Ponieważ mój las ma dopiero dwa dni, to jeszcze nie mogę powiedzieć, czy rzeczywiście uda mi się stworzyć samowystarczalny ekosystem. Chciałabym :-)

Wystawę Forest Season też polecam. Grafianie, czyli fani i fanki sitodruku, spisali się na medal. Powstało mnóstwo projektów z leśnymi motywami, więc jeśli czyta mnie ktoś z Opola, to zachęcam do obejrzenia w MIEJSCU X (ul. Sienkiewicza 20 - OFICYNA - wejście przez bramę i podwórko).

28 listopada - poniedziałek - w godz 16-19
30 listopada - środa - w godz. 17-18
03 grudnia - sobota - w godz 12-15
04 grudnia - niedziela - w godz 12-15
05 grudnia - poniedziałek - w godz 16-18
06 grudnia - wtorek - w godz 16-17

A to dwie prace Asi Ołubczyńskiej, czyli eight.pl
Przepiękne leśne stemple

i poduszka:

A gdyby ktoś marzył o lasach w szkle, ale boi się zacząć samemu lub nie ma potrzebnych materiałów, to Ogród w centrum jeszcze do końca weekendu oferuje zniżkę 50%.

Zero Waste Polska

Od jakiegoś czasu przypatruję się dyskusjom na fejsbukowej grupie Zero Waste Polska. Ruch zerośmieciowców rośnie i niedługo w Warszawie odbędzie się wydarzenie, na które wiele osób od dawna czekało, czyli spotkanie z Beą Johnson - guru filozofii zero-waste. To ta pani, której przez cały rok życia udało się "wyprodukować" zaledwie jeden słoik śmieci.

Można się z osób zafascynowanych ideą zero waste śmiać, można ich ignorować, ale w tym szaleństwie jest metoda (a przynajmniej wiara w to, że indywidualne działania pozwolą zmienić świat - najwidocznie nie czytali jeszcze artykułu "Ułuda krótkiego prysznica").
Po czym poznać takich ludzi? Na zakupy udają się nie tylko z własnymi torbami płóciennymi, ale także ze swoimi foliówkami, słoikami czy pojemnikami. Wybierają produkty "luzem", na wagę, bez zbędnych opakowań (a jeśli już opakowanie, to szklane lub papierowe). Sami robią w domu kosmetyki (od mydła i szamponu przez pastę do zębów) i środki czystości. Drugie śniadania pakują we własne lunchboxy, nie zamawiają jedzenia na wynos (a jeśli zamawiają, to do własnych pojemników/słoików), resztki organiczne kompostują. Przy niemowlaku używają pieluch wielorazowych, przy starszakach robią zabawki ze śmieci i notorycznie gromadzą zakładki w folderze "upcykling". Generalnie robią to co ja, ale radykalniej :-P

zdjęcie Zero Waste Kit z bloga Zero Waste Nerd



Już dosyć dawno stwierdziłam, że idea zero waste, choć piękna, ma swoje minusy. I nie chodzi tylko o bycie niezrozumianym przez większość społeczeństwa - do tego się przyzwyczaiłam :-) Poniżej wypunktowałam kilka argumentów przeciwko ślepemu podążaniu drogą zero waste:

• bez zmian systemowych (np. ogólnopolski zakaz sprzedaży torebek foliowych i naczyń jednorazowych, podatek opakowaniowy dla producentów, wprowadzenie systemu automatów do butelek zwrotnych i puszek w sklepach, poidełka z kranówką w szkołach, urzędach i innych instytucjach publicznych) takie jednostkowe akty oporu nie będą mieć większego sensu (a to prosta droga do frustracji i depresji, i w ogóle do porzucenia tzw. "ekologicznego stylu życia"). Znów wrócę do Ułudy krótkiego prysznica i przytoczonych tam danych "W roku 2005 produkcja odpadów komunalnych na głowę (czyli wszystkiego, co wyrzucamy do kosza) wyniosła w Stanach 750 kg. Umówmy się, że jesteście zagorzałymi aktywistami i zwolennikami prostego stylu życia i liczbę tę redukujecie do zera. Poddajecie recyklingowi wszystko, co się da. Zakupy pakujecie do toreb wielokrotnego użytku. Oddajecie do naprawy zepsute tostery. Palce wystają wam ze starych tenisówek. Ale to nie wszystko. Jako że do odpadów komunalnych wliczają się też odpady biurowe, udajecie się do biur i firm z broszurami na temat recyklingu i przekonujecie ich do takiego zmniejszenia ilości śmieci, by wasz udział w komunalnej produkcji odpadów spadł całkowicie. Cóż, mam dla was złe nowiny. Odpady komunalne stanowią tylko 3% całej produkcji śmieci w Stanach Zjednoczonych."

• bycie zero waste może powodować większą emisję CO2 związaną z transportem, czyli w efekcie wcale nie być lepsze dla środowiska. Przykłady? Wyobraźcie sobie, że w waszym mieście jest jeden jedyny sklep, który sprzedaje kosmetyki bez opakowania. Czy jadąc do niego 15km w jedną stronę i 15km w drugą, żeby kupić 1l szamponu do własnej butelki jest korzystniejsze dla naszej planety niż kupienie go w sklepie osiedlowym w standardowym plastikowym opakowaniu? Śmiem wątpić. Więcej emisji CO2 spowoduje transport niż dodatkowe plastikowe opakowanie (które można przecież oddać do recyklingu). Niektórzy wybierają metodę DIY, ale... kupienie składników potrzebnych do szamponu, oczywiście przez internet, to także koszty środowiskowe związane z transportem+ opakowaniami (każdego składnika oddzielnie i przesyłki pocztowej). Być może, jeśli robi się takie kosmetyki w ilościach hurtowych, to te emisje się jakoś równoważą, ale czy to jest naprawdę zero waste?

• życie w stylu zero waste to niekończące się dylematy - kiedy na wycieczce latem skończy nam się kranówka w naszej wielorazowej butelce, to nie kupimy w kiosku wody butelkowanej, tylko będziemy krążyć po okolicy szukając źródła wody pitnej? Ile kilometrów wytrzymamy? Albo nie kupimy ulubionych wegańskich ciasteczek na piknik, bo są opakowane w folię aluminiową, a zamiast tego spędzimy pół dnia przy piekarniku (choć tak naprawdę nienawidzimy piec, a wcześniej musieliśmy specjalnie iść do sklepu, żeby kupić mąkę, mleko sojowe, kakao i syrop klonowy - wszystko oczywiście w oddzielnych opakowaniach)? Albo rozkminka: wybrać ziemniaki luzem nieznanego pochodzenia w osiedlowym markecie, czy te z certyfikatem "bio" z kooperatywy (ale trzeba po nie podjechać do rolnika na wieś. Samochodem)? I tak dalej, i tak dalej. Co lepsze dla naszego zdrowia psychicznego - konsekwentne trzymanie się obranego kierunku czy uleganie zachciankom i kompromisy?

• maniakalne skupianie się na idei nieprodukowania śmieci generuje kryzysy towarzysko-społeczne (nawet bardziej niż bycie na diecie wegańskiej), a nawet małżeńskie (pamiętacie filmy Recepta na klęskę i No Impact Man?) i pochłania dużo energii i czasu. Nie jesteśmy samotnymi wyspami, tylko częściami czułych ekosystemów społecznych. I to, że my jesteśmy gotowe/i na życie zero waste nie oznacza wcale, że nasi partnerzy, dzieci, znajomi czy współpracownicy są na to gotowi. Gdzieś trzeba znaleźć złoty środek.

• upcykling, choć uroczy, ma znikomy wpływ na rzeczywiste zmniejszenie ilości odpadów. Poza tym do większości upcyklingowych prac potrzebne są dodatkowe narzędzia, miateriały i surowce, chociażby klej czy farby. Trudno uwierzyć, że nasza Ziemia oddycha z ulgą, kiedy np. z butelki plastikowej wycinamy kwiaty, malujemy je farbą akrylową i wieszamy w przstrzeni publicznej jako ekologiczną instalację. No cóż - nie miejmy złudzeń. Przecież taka instalacja nawet nie może być poddana recyklingowi (w przeciwieństwie do niepomalowanej butelki), więc oczywiście nie zaszkodzi się pobawić, ale trudno to nazwać działaniem "proekologicznym".

(zdjęcie pochodzi z warsztatów o znamiennej nazwie Eko-Art podczas Ulicy Kultury w Opolu w 2011. Z plastikowych butelek powstała plastikowa dżungla. Źródło)


Czy to oznacza, że wysiłki adeptów zero waste, aby uzyskać jeden słoik śmieci rocznie są pozbawione sensu? Ależ nie. Bardzo dobrze, że są tacy ludzie na świecie, jeśli dają przykład innym i są w stanie dotrzeć z ideą także do przedsiębiorców, producentów i polityków, a tego nam trzeba. Myślę jednak, że cały koncept ma sens jedynie na większą skalę, np. kiedy przeradza się w gospodarkę o obiegu zamkniętym/Cicular Economy. Na poziomie indywidualnym to wciąż są tylko ćwiczenia ze świadomej konsumpcji. Bardzo ważne, ale zdając sobie sprawę z innych priorytetów (np. żeby chronić drzewa przed wycinką, nasze płuca przed smogiem, zwierzęta hodowlane przed cierpieniem na fermach), to dla mnie wciąż działania zastępcze. Zrezygnowałam więc z wyrzutów sumienia, kiedy wyrzucam do kosza (oczywiście do recyklingu) opakowania plastikowe czy Tetrapaki. Nie rozdzieram szat, kiedy zdarzy mi się w sklepie wziąć foliówkę albo kiedy Dziecko kupuje sobie kolejną gazetkę z plastikowym badziewkiem. Już się nie jaram upcyklingiem :-) Energię ładuję w inne tematy (btw - dziękuję wszystkim za głosy w Społeczniku - projekt Kręgi Kobiet przeszedł do drugiego etapu, teraz pozostaje trzymać kciuki za decyzję jury!).

www.bezero.org

Gdyby ktoś jednak chciał poczytać po polsku, jak zero waste sprawdza się w praktyce, to jest kilka blogerek, które od kilku(nastu) miesięcy dzielnie relacjonują swoje poczynania:
Kornelia Orwat i wątek Odśmiecownia
Ograniczam się i #zero waste
madou.pl i #zmniejsz śmiecia
ekoeksperymenty.blogspot.com
Less Waste
Łodyżka, #Zero Waste Lifestyle - kilka wpisów o kosmetykach DIY

Pozdrawiam!

Co dobrego #4

Dzieją się na tym świecie rzeczy smutne i złe, jak wybór Trumpa na prezydenta USA czy dzisiejsza śmierć Leonarda Cohena, jednak dzieją się też rzeczy dobre, i o tym zawsze warto przypomnieć.




1. Do obejrzenia film Dream, girl - wspierający kobiety. O tym, że opłaca się marzyć i robić swoje. W Polsce podobną rolę pełni Latająca Szkoła Agaty Dutkowskiej.
Dokument nie ma nic wspólnego z ekologią i ochroną środowiska, ale i tak od dawna profil tego bloga zmierza w kierunku kwestii społecznych :-) Do 14.11 można obejrzeć pełną wersję za darmo. Po angielsku, bez napisów, ale dacie radę. Klik.

2. Lidl ogłosił, że do 2025 zrezygnuje całkowicie ze sprzedaży jajek z chowu klatkowego, czyli tzw. trójek. Nie będzie ich można kupić w żadnym sklepie Lidla na całym świecie, nie będą też składnikami sprzedawanych przez Lidl produktów (np. majonezów). To bardzo dobra wiadomość, choć pewnie wiele osób spyta, czemu dopiero w 2025? Tu znajdziecie odpowiedź.

 3. Nie masz ręki do kwiatów i chcesz je oddać? A może poszukujesz nowych roślinek, żeby wzbogacić parapetową kolekcję? Dobra wiadomość - Schronisko dla roślin działa coraz prężniej! Inicjatywa przeradza się w fundację, a zielsko szukające nowych domów można ogłaszać na fanpage'u Schronisko dla roślin. Widziałam tam takie miasta jak Warszawa, Toruń, Trójmiasto, Katowice, ale jest jeszcze kilka podobnych inicjatyw, gdzie możecie szukać (np.  Schronisko Dla Niechcianych Roślin1 i Schronisko dla niechcianych roślin2, Adopcja dla roślin, Roślinne schronisko w Krakowie).  
Przypuszczam też, że kwiaty w doniczkach można przygarniać i oddawać także za pośrednictwem lokalnych grup "oddam/przyjmę" (tak własnie robimy w Opolu) na fejsie lub OLXie :-)

***
Zajrzyj też tu: #codobrego

Po nas choćby i potop?

W ostatnim tygodniu głośno było w internetach o filmie dokumentalnym, w którym Leonardo di Caprio pokazuje, w jak czarnej dupie znaleźliśmy się, jeśli chodzi o zmiany klimatu.
Warto zobaczyć (choć jak podsumowała Jemiołka na fb "czułam się jakbym oglądała reklamę paneli słonecznych i reklamę Leo"), bo jednak ujęcia z topniejącej Arktyki czy płonącej Sumatry dają po łbie. Poza tym dobrze jest pokazane, jak dużo zależy od rządzących tym światem, czyli - niestety - korporacji. Dopóki nie uda się wprowadzić zmian systemowych (czy to będzie podatek węglowy, czy inne formy wspierania "zielonej ekonomii" i zrównoważonego rozwoju), to nasze indywidualne ekowybory niewiele będą znaczyć. Pisze o tym Derrick Jensen w tekście "Ułuda krótkiego prysznica" (tłumaczenie można przeczytać tutaj): "Chcę postawić sprawę jasno. Nie mówię, że nie powinniśmy żyć prosto. Sam prowadzę dość prosty tryb życia, ale nie udaję, że niekupowanie zbyt wiele (albo ograniczanie podróży samochodem, albo rezygnacja z posiadania dzieci) jest samo w sobie mocnym politycznym aktem lub że jest to działanie rewolucyjne. Bo nie jest. Zmiana osobista nie równa się zmianie społecznej."
Odmawianie foliowych torebek, jazda rowerem, niejedzenia mięsa, wyłączanie kompa z trybu stand-by, robienie upcyklingowych ozdób na choinkę... No cóż, w pewnym sensie to tylko zamiatanie problemów pod dywan i samooszukiwanie, że rzeczywiście mamy na coś wpływ.
Ale jest nadzieja. Dają ją np. kraje skandynawskie, gdzie normy ekologiczne są wyśrubowane i chcąc nie chcąc, wszyscy ich przestrzegają - także duże przedsiębiorstwa. Gdzie odchodzi się od paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł, gdzie przyrodę się po prostu chroni.
Reasumując - zachęcam do aktywizmu i kliktywizmu, do podpisywania petycji, rozmów z (samo)rządem, nawet do wychodzenia na ulicę zachęcam. Kto jak nie my? Kiedy jak nie dziś?

Kąciki Rzeczy Używanych

Graciarnie, rupieciarnie, sklepy charytatywne, thrift shopy, freeshopy, giveboxy, półki uwalniania książek (bookcrossing), jadłodzielnie (foodsharing) - wszystkie te inicjatywy łączy idea dawania drugiego życia używanym rzeczom, puszczanie ich w dalszy obieg, freecykling.

(freeshop w Pradze)

Chociaż przy śmietnikach widzę coraz więcej gabarytów, a na cyklicznie organizowanych wymiankach stoły uginają się pod ciężarem ciuchów, to w Polsce wciąż brakuje wspomnianych wyżej punktów do oddawania rzeczy, których już nie potrzebujemy, a chcemy żeby trafiły do potrzebujących. A grzebanie przy śmietnikach jest takie niekomfortowe (choć i tak to robię :-) )
Sklepów charytatywnych jestw naszym kraju zaledwie kilka, na szczęście jeden w Opolu. 

Givebox (zwany Jeżycką Szafą) działał przez chwilę w Poznaniu, a jadłodzielnie (czyli regały lub lodówki na jedzenie) póki co znajdują się w Warszawie, Krakowie i Toruniu.

Niestety spontanicznie powstającym punktom typu Givebox, czy otwartym biblioteczkom/miejskim regałom książkowym służącym do boocrossingu, grozi dewastacja lub w najlepszym razie brak zainteresowania, bo wciąż jako społeczeństwo nie dbamy o to, co jest wspólne i za darmo... Zastanawiam się, czy gdyby w przestrzeni publicznej umieścić takie instalacje jak GRATIS od Narcelio Grud (opisaną ładnie przez Ogród w centrum), to jak długo pozostałyby niezniszczone. Czy byłyby kilkudniową efemeryczną akcją, czy też stałym wzbogaceniem społeczności?

Na pewno dużo lepiej się mają punkty zaopiekowane (pod pieczą instytucji lub osób prywatnych). Myślę konkretnie o nielicznych kącikach rzeczy używanych, działających przy PSZOKach (czyli Punktach Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych), o czym dowiedziałam się przypadkowo z Facebooka.
Np. w Stalowej Woli od kilku miesięcy działa taka rupieciarnia, gdzie można zostawić lub wziąć sobie za darmo używane meble lub sprzęt AGD oraz inne przedmioty o większych gabarytach. Mało tego - "Nasi pracownicy "przemierzają" miasto w poszukiwaniu niechcianych i nielubianych sprzętów i urządzeń, które mogą jeszcze posłużyć innym. W tej chwili od zaraz do wzięcia są 4 krzesła, dwa telewizory, pralka, monitor i mini lodówka. Jest też dość nietypowy sprzęt fryzjerski. Zapraszamy do bezgotówkowej wymiany międzysąsiedzkiej. Takie rzeczy tylko w MZK :-)
Czekamy na Was w Rupieciarni 2, przy ul. COP 38, tel: 15 642 62 36" - można przeczytać na fp Miejskiego Zakładu Komunalnego w Stalowej Woli.  

"Zasady funkcjonowania Kącika Rzeczy Używanych są bardzo proste: zdający bezpłatnie oddaje przedmioty, a nabywca zabiera je za darmo, wypełniając jedynie dokument nieodpłatnego nabycia. Jeśli przedmiot nie znajdzie nabywcy w ciągu trzech miesięcy, trafia do strefy odpadów i jest właściwie zagospodarowany." Serce roście.

W Europie takich punktów, wspieranych przez system, jest dużo więcej. W niektórych wystawione przedmioty można przygarnąć za darmo, w innych płaci się jakieś małe pieniądze. Jest nawet na ten temat taka ładna prezentacja, gdyby ktoś się bardziej tematem zainteresował i próbował go sprzedać lokalnym urzędom. Ja w tym roku podjęłam próbę i zgłosiłam projekt utworzenia kącika przy PSZOKu do Budżetu Obywatelskiego Opola, ale wyników jeszcze nie ma... Pożyjemy, zobaczymy :-)

Kręgi Kobiet

Dziś na blogu trochę prywaty, ale najpierw tytułem wstępu:
Cierpię na pewną przypadłość, to się chyba nazywa społecznikostwo czy aktywizm. Albo jakoś inaczej, ale równie dziwnie (animator społeczny?). Przysięgam, że kiedyś tego nie miałam. Owszem, podpisywałam jakies petycje, chodziłam na demonstracje, rozdawałam ulotki, ale zawsze ktoś inny był organizatorem lub przewodniczącym zgromadzenia. Potem urodziłam Dziecko i wszystko się zmieniło :-) Nie było w Opolu klubu mam? To go założyłam. Nie było warsztatów takich, śmakich i owakich? To je zorganizowałam. Nie było Mamoteki, Dnia Ziemi, Ekobazaru, kooperatywy, grupy freecyklingowej, Kuchni Społecznej, Tygodnia Weganizmu, uchwały antycyrkowej? No to zakładałam, prowadziłam, koordynowałam, niejednokrotnie plując sobie w brodę i zarzekając się, że już nigdy więcej. Niestety, to wraca. Ledwo zakończę jeden projekt, już się w głowie rodzi coś innego. Od jakiegoś czasu doceniam siłę kręgów i społeczności, bo wiadomo, że razem można więcej. Dopiero co więc zakończyła się Veganmania i urodzinowe wymianki Fundacji krakOFFska 36 (było bosko), a już urodził się nowy pomysł...  Błagam o pomoc!
Tym razem mam taką fantazję... Zorganizować w Opolu kameralny kobiecy festiwal z różnymi atrakcjami typu: tańce w kręgu, lalki Motanki i malowanie muralu (projekt by Ewa Sumlińska już jest!) z Gosią Kulczycką, kreatywne pisanie z Sylwią Chutnik, radykalne wyszywanie z Atakamakata, śpiew afrykański z Lydie Kotlinski i śląskie przyśpiewki z Iwoną Wylęgałą, Krąg Kobiet z Magdą Beztroską, chwastologia stosowana z Anną Rumińską + koncert, jakiego jeszcze w Opolu nie było (Pochwalone, Same Suki, Jajnikiss). I oczywiście wymianki, i spacery zielarskie i wiele innych atrakcji (pomysłów jest już naprawdę dużo).

Samo się nie sfinansuje, stąd prośba o głosy w Społeczniku na projekt Kręgi Kobiet. Was to nic nie kosztuje, a nam może pomóc :-) "Każdy/a może oddać 1 głos dziennie, jednak nie więcej niż 10 ogółem przez cały czas trwania Konkursu." Trzeba się albo zarejestrować w Społeczniku albo głosować przez fb. Do 7.11. Szanse są niewielkie, bo konkurencja spora, a granty ostatecznie dostaną tylko 3 pomysły, ale no risk - no fun :-)
Z góry dzięki :-*

Transfer na drewno - DIY

Wracam po dłuższej przerwie spowodowanej Veganmanią (i nie tylko). Ale już odetchnęłam, było świetnie, ludzi w bród, jedzenia i atrakcji dostatek.

Pełna fotorelacja tutaj.
Następna Veganmania odbędzie się w Krakowie, 6 listopada w Forum Przestrzenie (tam gdzie był przedostatni zjazd kooperatyw spożywczych). Fajne miejsce, więc polecam :-)
***
A teraz w ramach nadrabiania zaległości przedstawiam krótką relację z warsztatów transferu na drewno, na której zgodnie z nazwą zajęć przenosiliśmy obrazki/nadruki na drewno. Ja trochę monotematycznie, ale to było jeszcze przed Veganmanią :-)

Wcześniej poznałam metodę transferu z rozpuszczalnikiem (wydruk+rozpuszczalnik), tym razem używaliśmy kleju typu Magic lub Vikol (taki, który po wyschnięciu staje się przezroczysty).
Sprawa jest prosta, potrzebne wam będą:

• deseczka lub coś innego o gładkiej powierzchni

• wydruk grafiki na drukarce laserowej w odbiciu lustrzanym (szczególnie ważne przy napisach)

• klej

• pędzel

• wałeczek (niekonieczny, ale dobrze, żeby był)

• gąbeczka/ściereczka i woda

Tutoriali jest pełno w sieci, więc powiem tylko, że najlepiej się nie spieszyć, niech ta kartka naklejona na deseczkę dobrze wyschnie (minimum godzina na słońcu, można też podsuszyć suszarką, a najlepiej zostawić na noc). Nie róbcie też tego co ja i nie zaznaczajcie sobie ołówkiem, gdzie przykleić kartkę, bo ślady ołówka pokrytego klejem trudno jest usunąć :)
Transfer, jak prawie wszystkie prace ręczne, wciąga i daje radochę. Może też być niezłym pomysłem na prezent (tak, wiem, do świąt jeszcze kupa czasu, ale można już zacząć myśleć).

I jeszcze bonusowo 50 sposobów na transfer, na listę to-do :-)

Dlaczego lepiej posadzić drzewo niż kupić samochód

Robię drugie podejście do e-learningowego kursu o permakulturze, może tym razem uda się skończyć :-)
Oglądam i czytam z zaciekawieniem, a tam taka idea:
z punktu widzenia projektowania permakulturowego nasze inwestycje możemy podzielić na trzy kategorie: degeneracyjne, generacyjne i regeneracyjne.
I przykładowo kupno samochodu należy do tej pierwszej - co prawda zyskujemy natychmiastową możliwość przemieszczania się, ale auto nieustannie traci na wartości, musimy ciągle dokładać pieniądze na paliwo czy naprawy, a na samym końcu za zezłomowanie. No, i degenerujemy środowisko za sprawą emisji spalin i CO2.
Tradycyjna uprawa zbóż lub warzyw to przykład projektu generacyjnego - wkładamy naszą prace i nasiona, otrzymujemy plony, ale na koniec zostajemy w punkcie wyjścia i w następnym sezonie całą pracę musimy wykonać od początku.
Z kolei posadzenie drzewa - kosztuje nas sadzonkę i pracę, ale... Zyskujemy nie tylko owoce, cień, miejsce życia dla ptaków i owadów, nasiona, drewno, ale także tlen i lepsze warunki życia. Jest jeden minus - trwa to wiele lat, więc możemy nie doczekać jego dobroczynnych efektów.



To było tyle na temat permakultury :-) Poza tym trwa właśnie Tydzień Zrównoważonego Transportu. Moje miasto sie jakoś szczególnie nie popisało. Byl jakiś festyn, jakieś warsztaty, gdzies, ponoć. No, i  w piątki kierowcy mogą za darmo jeździć komunikacją miejską. Ale uwaga - tylko kierowcy (a co z resztą rodziny/pasażerów?) i nie wystarczy prawo jazdy, muszą mieć przy sobie także dowód rejestracyjny pojazdu i dokument o przeglądzie technicznym :-/ Ciekawa jestem, czy ktoś w ogóle z tej ulgi korzysta przy takich wymaganiach...

Za to ja dziś jechałam autobusem (kupując wcześniej normalny bilet za 2,60zł). Odzwyczaiłam się od komunikacji miejskiej, bo gdzie mogę, to chodzę piechotą, a na szczęście mieszkam blisko centrum. Ale tym razem dystans był trochę za duży. Rozkład jazdy rozczarował, a raczej bus nie wpasował się w niego - 10 minut opóźnienia groziło, że i ja się spóźnię na umówione spotkanie, więc w końcu wsiadłam w jakiś inny numerek jadący z grubsza w pożądanym kierunku, a resztę drogi przeszłam na nogach. Bardzo ekologicznie :) Za to na przystanku poznałam miłą dziewczynę, która mnie zagadnęła o dready i od słowa do słowa wymieniłyśmy się numerami. Może więc i ta komunikacja miejska ma jakieś zalety :-)
Na dowód kilka przytulnych przystanków:
- Białołęka:

- Norwegia

- Australia

 Przysyłajcie swoje ulubione :-)

Fanimani - pomagaj kupując

Kiedy ostatnio kupowałaś/eś coś przez internet? Ja wczoraj :-) Kupiłam e-booka "Sekretne życie drzew", ale recenzja będzie kiedy indziej. Dzisiaj z kolei chciałam kupić koszulkę, bo były happy hours w koszulkowo.com, ale w ostatniej chwili jednak pomyślałam, że nie potrzebuję przecież kolejnej koszulki i zrezygnowałam...
Zmierzam jednak do tego, że kupując coś przez internet można jednocześnie wspierać wybrane organizacje, nie dopłacając dodatkowo ani grosza. O FaniMani.pl wiedziałam już od jakiegoś czasu, ale zerejestrowałam się w zeszłym tygodniu. I żałuję, że tak późno, bo okazało się, że księgarnia Woblink, gdzie zazwyczaj kupuję e-booki jest partnerem Fanimani, a to oznacza, że 4,5% z moich zakupów przeznaczanych jest na organizację, którą wczesniej wybrałam, czyli Otwarte Klatki.

Sam proces rejestracji jest prosty i namawiam każdego, bo w końcu to nic nie kosztuje. Jeśli dodatkowo skorzystacie z tego linku - klik, to Otwarte Klatki otrzymają dodatkowo 5zł, z góry dzięki :-)
Potem już możecie wybrać dowolną organizację, którą chcecie wspierać. Aby pamiętać, które sklepy są partnerami FaniMani, można zainstalować wtyczkę/przypominajkę. Bardzo się przydaje, bo automatycznie wyświetla wiadomość przy wejściu na stronę jakiegoś sklepu, czy należy on do FaniMani.

A wybór jest spory - przez księgarnie, drogerie, RTV, Groupona, Tchibo, Pakamerę po sieci komórkowe (np. Orange, Play) czy firmy ubezpieczeniowe. Ponad 800 sklepów i możliwości pomagania. Just do it :-)