Koło Jana

Żaden chyba lud na świecie nie przegapił najkrótszej nocy w roku. W kalendarzu chrześcijańskim ma ona miejsce na wigilię św. Jana, ale powszechnie zwana jest z pogańska sobótką. Aby noc sobótkowa mogła się udać, potrzebne jest ognisko, woda, wianki z kwiatów i pieśni. Teraz sobótek nikt już nie urządza, ale kto wie, gdyby ta tradycja nieprzerwanie trwała do dziś, być może śpiewanie tych starodawnych pieśni znad Narwi, o "kopieli" w "małą" noc i o dziwno-sennej historii "panny Hanny" i jej braci, wyglądałoby właśnie tak:

Koło Jana, koło Jana -
- Tam dziewczęta się schodziły
Sobie ogień nałożyły,
Tam ich północ ciemna naszła.
Nocel mała, kopiel moja

Tam na górze ogień gore,
Na tej górze dwoje drzewa.
Jedno drzewo, boże drzewo,
Na tym drzewie kolebeczka.
W tej kolebce panna Hanna,
Kołychali, dwa braciszki.
Kołychali, rozbombali,
Rozbombali - wyrzucili.
Padła Hanna licem w ziemię,
Licem w ziemię, sercem w krzemię.
I zapyta się braciszek,
Czy nie zdrowiej, czy nie lepiej.
Ona mówi: "Mój braciszku,
Główka boli, serce mdleje,
A jak umrę, moi bracia,
Pochowajcie w ogródeczku
I nasiejcie trzy ziółeczek,
A jak się zjadą panowie
Będą tę ziemię łamali,
Będą też mnie wspominali:
Tutaj leży panna Hanna,
Panna Hanna, siostra nasza." -
Nocel mała, kopiel moja

 [Orkiestra Świętego Mikołaja - koniecznie posłuchajcie tej wersji - dużo lepsza]

Rzeczywiście jeden z dziwniejszych tekstów ludowych. Nawet wzmianka na stronie Bogowie Polscy nie pomaga w zrozumieniu treści. Ale za to jaka transowa.
Dopiero przedwczoraj dowiedziałam się, że Noc Kupały (zwana też Sobótką) a Noc Świętojańska to nie jest to samo. Pierwsza to pogańskie święto związane z przesileniem letnim, a druga to chrześcijańska próba zasymilowania tegoż. A zatem Kupalnocka była wczoraj, a Noc Świętojańska będzie dzisiaj. Miłego rzucania wianków i święcenia ziół :-)
"W przypadającą na 23-24 czerwca wigilię św. Jana, przeprowadzano tzw. obrzęd święcenia wody. W kościołach chrześcijańskich jest to również okres przede wszystkim święcenia ziół leczniczych. Z ziół obowiązkowo święcone są dziurawiec, macierzanka oraz kwiaty ogrodowe. Dziurawiec używany w ludowej medycynie i magicznych praktykach, nosił podwójną nazwę: ziela guślarskiego lub świętojańskiego. W chorobie miała także pomagać paproć trzymana w izbie. W krajach bałtyckich i skandynawskich święto Jana Chrzciciela nazywa się również „dniem lub wieczorem ziół”."
[Wikipedia]