Karton, naturalnie

A więc zupełnie niedawno ruszyła kampania "Karton, naturalnie" Fundacji Pro Karton. A że karton jako surowiec uwielbiam, i wcale tego nie kryję, to od razu zapoznałam się z raportem odnośnie zalet opakowań kartonowych i konsumenckich postaw Polaków związanych z takimi właśnie opakowaniami. W skrócie wyniki badań obrazuje poniższa infografika.

O ile niespecjalnie interesują mnie powody konsumenckie (ja osobiście kupuję czasem napoje w kartonach dlatego, że są tańsze, lżejsze i jest większy wybór - np. mleko sojowe, w opakowaniu szklanym nie widziałam), to część dotycząca recyklingu zajmuje mnie dużo bardziej. Tyle, że z raportu niewiele wynika... Tzn. wynika smutna prawda, że Polacy nie segregują kartoników po napojach. Wg mnie duży wpływ ma na to niejasny system odbioru i recyklingu tetrapaków, który w każdej gminie jest rozwiązany inaczej. Np. u nas kiedyś kartony po soku wrzucałam do pojemnika na papier, ale od jakiegoś czasu wytyczne Remondisu mówią, żeby wrzucać je do kontenera żółtego - na tworzywa sztuczne. I tu przechodzimy do clou całej kampanii - ani razu w raporcie nie zająknięto się o tym, że karton do przechowywania napojów ≠ czysty papier.
Nieprzyjemna prawda jest taka, że tetrapaki to opakowania trudniejsze do recyklingu, niż szkło czy sam papier. Składają się z laminowanego kartonu, folii i aluminium. I często jeszcze plastikowego zamknięcia lub rurki. Te trzy warstwy są ze sobą ściśle połączone, a ich ponowne oddzielenie i odzyskanie poszczególnych surowców wymaga (na podstawie informacji Tetra Pak odnośnie recyklingu kartonów):
1. Wypłukania z nich wodą celulozy (z otrzymanej pulpy wytwarzane są np. tektura falista, sztywne tekturowe rdzenie do ręczników papierowych)
2. Oddzielenia od celulozy mieszaniny polimerów (plastikowych zamknięć, folii) i aluminium – powstaje z niej twardy i wytrzymały kompozyt, wykorzystywany np. do produkcji mebli ogrodowych, mieszanina ta jest również stosowana do uszlachetniania paliw alternatywnych
"Inną formą recyklingu zużytych opakowań po mleku i sokach jest produkcja płyt wiórowych z domieszką rozdrobnionych kartoników, które są prasowane w wysokiej temperaturze. W tej metodzie recyklingu używa się zarówno całych kartoników jak również mieszaniny ich elementów plastikowych, foliowych oraz aluminium.
W Polsce wskaźnik recyklingu opakowań kartonowych do płynnej żywności wynosi ok.10%. Informacjami n.t. wskaźnika recyklingu innych typów opakowań dysponują organizacje ich odzysku, m.in. Rekopol S.A."
Z danych na stronie ProKarton.org dowiadujemy się, że w Polsce działa ponad 30 organizacji odzyskujących celulozę z kartonowych opakowań. Trudno powiedzieć, ile surowców udaje się w ten sposób rzeczywiście odzyskać. Brakuje mi też informacji, jak bardzo energochłonny jest proces recyklingu tetrapaków w porównaniu z PETami, makulaturą czy szkłem. Bo w raporcie podano jedynie opinię respondentów, a nie wyniki realnego porównania carbon and water footprint dla poszczególnych typów odpadów.

Szkoda, że twórcy kampanii zapomnieli wspomnieć o tej kwestii, skupiając się głównie na zaletach "kartoników" związanych z ich konsumenckim jednorazowym użyciem.
Więc jak zawsze przypominam o precyklingu, recyklingu i upcyklingu - nigdy nie zaszkodzą :-)